Zelfliefde en zelfcompassie
Vriendelijkheid naar jezelf
Zelfliefde en zelfcompassie worden vaak verward met egoïsme
Wat is zelfliefde?
Zelfliefde is de bereidheid om jezelf te ontmoeten, precies zoals je bent. Niet pas als je alles op orde hebt, geen fouten meer maakt of een bepaald ideaal hebt bereikt. Maar hier, nu, in dit moment.
Het is geen arrogantie of egoïsme, zoals soms wordt gedacht. Zelfliefde is ook niet altijd 'houden van jezelf' in de romantische zin. Het is veel subtieler.
Zelfliefde betekent:
- Luisteren naar je eigen grenzen
- Jezelf rust gunnen als je moe bent
- Je gevoelens serieus nemen
- Niet over jezelf heen stappen om er voor anderen te zijn.
En ja, soms betekent het ook: jezelf vergeven, opnieuw kiezen, of erkennen dat je nog aan het leren bent.
En wat is dan zelfcompassie?
Zelfcompassie is de vriendelijke tegenhanger van zelfkritiek. Het is de stem in jezelf die zegt:
"Je doet je best. Het is oké. Je hoeft niet perfect te zijn".
Volgens psychologe en onderzoeker Kristin Neff, die veel heeft geschreven over zelfcompassie, bestaat het uit drie onderdelen:
- Vriendelijkheid naar jezelf, in plaats van kritiek
- Gedeeld mens-zijn, beseffen dat falen en worstelen bij het leven horen
- Mindfulness, het erkennen van wat je voelt, zonder het te negeren of te overdrijven.
Waar zelfliefde gaat over er mogen zijn, gaat zelfcompassie over mogen falen, en jezelf tóch met zachtheid benaderen.
Waarom is dit zo belangrijk?
We leven in een wereld die veel van ons vraagt. Prestaties, perfectie, constante beschikbaarheid. Voor je het weet raak je verwijderd van jezelf.
Je leert jezelf vaak af om te voelen, om te vertragen of om hulp te vragen. Maar zonder zelfliefde en zelfcompassie leef je op harde grond. Alles moet, alles kost kracht. Je bent altijd bezig met beter worden, in plaats van gewoon zijn.
Zodra je zachter wordt voor jezelf, verandert er iets fundamenteels:
- Je ontspant
- Je hoeft jezelf niet meer te 'bewijzen'
- Je leeft vanuit verbinding in plaats van vanuit tekort
En dat voelen de mensen om je heen ook. Zelfliefde werkt door. In hoe je communiceert, keuzes maakt, liefhebt, werkt en leeft.
Veelvoorkomende misstanden
"Maar als ik lief ben voor mezelf, word ik lui"
Zelfliefde is niet hetzelfde als toegeven aan alles. Het is verantwoordelijkheid nemen zonder jezelf af te breken.
"Ik heb daar geen tijd voor"
Zelfliefde is geen project. Het zit in kleine keuzes: een ademhaling, een zachte gedachte, een grens aangeven.
"Ik moet eerst goed zijn in zelfliefde voordat het werkt"
Het hoeft niet perfect, elke poging is al liefdevol.
"Het is zweverig"
Zelfliefde en zelfcompassie zijn juist heel praktisch: ze beïnvloeden hoe je keuzes maakt, grenzen stelt en voor jezelf zorgt
Hoe begin je?
Zelfliefde en zelfcompassie zijn gewoontes die je mag trainen -net als een spier. Begin klein:
- Let op je innerlijke taal. Zou je dit ook tegen een vriendin zeggen?
- Wees aanwezig bij ongemak. Blijf bij wat je voelt, zonder oordeel. Dat ís compassie.
- Gebruik Affirmaties. Bijvoorbeeld: "Ik mag zijn wie ik ben, ook als ik het even niet weet"
- Sta vaker stil. Wat heb ik nu nodig? Wat zou liefde hier doen?
Het verschil én de samenhang
Zelfliefde is de brede basis: het besef dat je het waard bent om goed voor te zorgen. Zelfcompassie is de toepassing in moeilijke tijden: het geeft je zachtheid en steun die je dan nodig hebt. Ze versterken elkaar: wie zichzelf liefheeft, zal in moeilijke momenten makkelijker compassie tonen.
Wanneer je zelfliefde en zelfcompassie ontwikkelt, merk je dat je steviger in je leven staat. Je bent minder afhankelijk van goedkeuring van anderen, kunt beter omgaan met tegenslagen en durft keuzes te maken die echt bij je passen.