Oververklaren

Oververklaren betekent dat je meer uitleg geeft dan nodig is. Je zegt iets, maar je voegt er meteen een verklaring, reden of verantwoording aan toe, vaak zonder dat iemand daarom vroeg. 

Bijvoorbeeld: 

• "Ik reageerde gisteren wat kort, maar ik had slecht geslapen en mijn hoofd zat vol"
• "Toen ik zei dat ik niet kon kwam dat omdat ik echt een hele slechte dag had, ik had slecht geslapen en mijn lijf deed zo'n pijn. Ik bedoeld het echt niet vervelend".
• "Ik kon de telefoon niet opnemen, want ik was bij de fysiotherapeut"

De boodschap op zich is helder. Maar ergens voel het niet genoeg. Dus voegen we extra woorden toe, om het zachter, vriendelijker of duidelijker te maken. 

Ik wil niet dat anderen een 'verkeerd' beeld van me krijgen en dus leg ik uit. 

Bijvoorbeeld toen ik laatst naar het nieuwe Eftelinghotel ging met de kinderen. Iedereen weet dat dit heel erg duur is en ik voel mezelf gewoon een beetje beschaamd om te zeggen dat ik hierheen ging. 

"Ga je nog iets doen in de herfstvakantie?" was de vraag die me gesteld werd en ik hoorde mezelf gaan vertellen: "Ja een nachtje naar dat nieuwe Eftelinghotel. Ja het is wel duurder dan gemiddeld, maar ja, ik doe verder eigenlijk ook nooit zoveel én je hebt twee dagen entree, ontbijt, en midden in het park wat voor mij heel fijn is wanneer ik het niet meer vol kan houden én Bram wilde dit zo graag, dus ik dacht, gezien de situatie waarin we zitten: Hupsakee ik doe het gewoon". 

Ik had ook gewoon kunnen zeggen: "Ja, ik ga met de kinderen een nachtje naar dat nieuwe eftelinghotel". 

Wat achter mijn uitleg zat was dat ik niet wilde dat mensen er iets van zouden denken dat ik in mijn situatie zoveel geld uitgaf aan zo'n uitje. Terwijl een ander daar gewoon van mag denken wat hij wil. Al eet ik een maand droog brood, als ik dat ervoor over heb om naar dat hotel te gaan, dan is dat mijn keuze. 

Of zoals een vriendin met wie ik het hierover had zei: "Je hebt het gewoon verdiend". 

En wat ben ik blij dat ik het met ze gedaan heb, want wat hebben we genoten :) .

Steeds alles willen toelichten kost energie. Je bent voortdurend bezig met wat de ander mogelijk denkt of voelt. Daardoor raak je een beetje verwijderd van jezelf. Je bent niet meer gewoon aanwezig, maar vooral aan het corrigeren. En het vervelende is: de ander vraagt meestal helemaal niet om al die uitleg. Vaak is één simpele zin al genoeg. 

Je kunt oefenen om het simpeler te houden. Een paar kleine stappen helpen al:

• Zeg wat je bedoelt en stop daar. Je hoeft er geen uitgebreide toelichting achteraan te gooien
• Laat stilte toe. Stilte is niet afwijzing, het is ruimte
• Check bij jezelf. Leg ik dit uit omdat het nodig is, of om mezelf gerust te stellen?

De masteroefening voor mij was mijn relatiebreuk. Tot nu toe is het me echt heel goed gelukt om het te houden bij: "We gaan uit elkaar". Ik leg geen verklaring af en geef geen uitleg wanneer ik dat niet wil. Wanneer ik nu weleens wat vragen en opmerkingen begin te krijgen over het feit dat we nog bij elkaar in hetzelfde huis wonen, merk ik dat ik wel de neiging krijg om te gaan verklaren of uitleg te geven, mezelf te verdedigen of te zeggen wat ik denk dat anderen willen horen.

 Ik ben mezelf  ervan bewust dat ik deze neiging heb en dit is echt mijn oefenproject om dit niet te doen. Misschien omdat ik mezelf hiervan bewust ben dat hoeveel ik ook uitleg hierover, er altijd mensen zullen zijn die dit niet (willen of kunnen) begrijpen. En dat is ook prima, want dat hoeft ook niet omdat het over mijn leven gaat en niet dat van anderen. 

Het is oké als het in het begin ongemakkelijk voelt om het anders te doen. Dat is juist een teken dat je een oud patroon aan het loslaten bent. Na een tijdje merk je dat het bevrijdend werkt om gewoon te zeggen wat je wilt zeggen, zonder tekst en uitleg.