Oordelen en vergelijken

Oordelen en vergelijken: het gebeurt vaak sneller dan we zelf doorhebben. Een blik op social media, een opmerking in een gesprek, een herinnering aan je verleden. Ongemerkt ben je jezelf aan het meten, of een ander. 

"Zij is veel verder dan ik"

"Waarom lukt het hen wel?"

"Ik zou dat nooit durven"

"Wat doet zij nou raar?"

"Ik zou dat anders doen"

Het lijkt misschien onschuldig, maar vergelijken en (ver)oordelen kan diep inwerken op je zelfbeeld, relaties en innerlijke rust. 

Toch zijn deze neigingen heel menselijk. En met Bewustwording kun je er anders mee leren omgaan, zonder jezelf of anderen te veroordelen. 

Bij jezelf:

• Je voelt je kleiner of minderwaardig na het zien van iemand anders
• Je voelt jaloezie, afgunst of ongemak bij succes van anderen
• Je bent kritisch op je eigen keuzes, uiterlijk of tempo
• Je denkt in termen van "beter/slechter', "meer/minder", "juist/fout"
• Je vergelijkt jouw binnenwereld met de buitenkant van anderen

Naar anderen toe:

• Je denkt snel iets van iemands gedrag of uiterlijk
• Je voelt irritatie of afstand omdat iemand "anders" is
• Je hebt moeite met mensen die buiten jouw kader vallen
• Je voelt je superieur (of juist onderdanig) in bepaalde situaties

Wordt je bewust van je gedachten

Zie je oordelen of vergelijkingen niet als iets slechts, maar als een signaal. Vraag jezelf:

• Wat maakt dat dit me raakt?
• Wat zegt dit over wat ik belangrijk vind?
• Wat gebeurt er in mij op dit moment?

Breng het oordeel terug naar jezelf

Vaak zegt een oordeel over een ander méér over jezelf. Bijvoorbeeld:

• "Zij stelt zich wel heel kwetsbaar op" ➸ Misschien zou jij dat ook willen, maar vind je het spannend.
• "Hij denkt zeker dat hij beter is" ➸ Misschien voel jij je onzeker naast hem.

Door het oordeel te herleiden, maak je ruimte voor zelfonderzoek in plaats van afstand. 

Stop met vergelijken als meetinstrument voor je waarde

Je mag leren:

• Dat iemands succes niets afdoet aan jouw pad
• Dat je waardevol bent, ook als je trager, stiller of anders bent
• Dat vergelijken gebaseerd is op illusies (je kent nooit het hele verhaal)

Oefen met mildheid

Mildheid is de tegenkracht van oordeel. Zowel naar jezelf als naar anderen. Iedereen doet het met de kennis, bagage en vermogens van dat moment. Jij ook. 

Kies nieuwsgierigheid in plaats van oordeel

Vervang: "Wat een vreemd mens" door "Wat beweegt hem/haar om dat zo te doen?"

Vervang: "Ik faal" door "Wat kan ik hiervan leren?"

Nieuwsgierigheid opent, oordelen sluiten af.