Chronische vermoeidheid is een langdurige, aanhoudende staat van uitputting. Je kunt je lichamelijk moe voelen, mentaal leeg, emotioneel vlak of juist snel overprikkeld. Vaak is het niet één vorm van moeheid, maar een combinatie van factoren die je volledig onderuit kunnen halen.

Wat deze vorm van vermoeidheid zo lastig maakt, is dat het vaak grillig is: de ene dag kun je meer dan de andere, zonder duidelijke reden. En dat maakt het ook verwarrend voor je omgeving -en soms ook voor jezelf. 

Oorzaken en triggers

Vermoeidheid ontstaat zelden zomaar. Meestal is het een optelsom van factoren, bijvoorbeeld:

• Lichamelijk: na een infectie, bij een auto-immuunziekte, schildklierproblemen, slaapstoornissen of hormonale disbalans
• Mentaal: bij langdurige stress, overprikkeling, perfectionisme of onverwerkte emoties
• Leefstijl: onregelmatig slapen, voedingstekorten, weinig beweging of juist overbelasting
• Onbewuste patronen: doorgaan ondanks signalen, zorgen voor anderen ten koste van jezelf, niet durven rusten

Vermoeidheid kan ook het gevolg zin van een heftige gebeurtenis (verlies, trauma, ziekte) of ontstaan na een periode waarin je lichaam te weinig tijd heeft gehad om echt te herstellen. 

Chronische vermoeidheid raakt álles. Niet alleen wat je doet, maar ook hoe je jezelf ziet. Je kunt het gevoel krijgen dat hefaalt, dat je niet meer "meedoet", of dat je niet begrepen wordt. 

Omdat vermoeidheid onzichtbaar is, kun je tegen onbegrip aanlopen: "Iedereen is weleens moe", "Misschien moet je gewoon wat meer gaan bewegen". Zulke opmerkingen, hoe goedbedoeld ook, kunnen vervreemdend werken. Je voelt je misschien alleen met je klachten. Juist daarom is herkenning en erkenning zo belangrijk. 

Hoe kun je omgaan met vermoeidheid?

Luisteren naar je lichaam

Dit klinkt eenvoudig, maar is vaak het moeilijkste. Je lichaam geeft al lange tijd signalen, maar je hebt geleerd ze te negeren of ze onderdrukken. Nu vraagt het om een nieuwe relatie met jezelf: zachter, langzamer, eerlijker.

♥︎ Oefening:

Probeer 1x per dag te checken: Wat heb ik vandaag nodig?

Niet wat je moet doen, maar wat je systeem vraagt. Rust? Beweging? Stilte?

Grenzen voelen en bewaken

Chronische vermoeidheid ontstaat vaak doordat je s structureel over je grenzen gaat. Om dit patroon te doorbreken is het belangrijk om te leren voelen wanneer het genoeg is -niet pas als je omvalt. 

♥︎Oefening:

Maak een lijstje van situaties of mensen waarbij je vaak merkt dat je over je grens gaat. Wat kun je de volgende keer anders doen?

Zoek balans, geen perfectie

Je hoeft niet alles 'goed' te doen. Het gaat niet om een perfecte leefstijl, maar om een ritme dat bij jou past. Dat kan betekenen dat je vaker pauzes neemt, "nee" zegt, of accepteert dat je minder aankunt dan vroeger.

Onderzoek de dieperliggende oorzaak

Soms ligt er meer onder vermoeidheid dan fysieke overbelasting. Emotionele ballast, oude overtuigingen of niet-verwerkte gebeurtenissen kunnen je energie blijven ondermijnen. 

Verzacht je innerlijke stem

Veel mensen met chronische vermoeidheid zijn streng voor zichzelf. Ze willen "nuttig zijn", "doorzetten" of "niet aanstellen". Maar herstel begint bij mildheid. Niet harder je best doen, maar jezelf toestaan te zijn zoals je nu bent. 

♥︎Oefening:

Schrijf eens op wat je tegen een goede vriend(in) zou zeggen die met deze klachten rondloopt. Kun je datzelfde ook tegen jezelf zeggen?