Je grenzen voelen en bewaken
De kunst van trouw blijven aan jezelf
Grenzen zijn onzichtbare lijnen die aangeven wat voor jou oké is en wat niet. Ze beschermen je energie, je Waarden en je emotionele welzijn. Grenzen voelen en bewaken is geen egoïsme, maar juist een vorm van zelfzorg. Toch vinden veel mensen het moeilijk om hun grenzen te herkennen of uit te spreken. Vaak uit angst voor afwijzing, conflict of het idee dat je een ander teleurstelt.
Het verschil tussen voelen en bewaken
Grenzen voelen gaat over het opmerken van signalen in je lichaam en emoties. Misschien merk je spanning, irritatie, vermoeidheid of een gevoel van onrust als iets je grens nadert of overschrijdt.
Grenzen bewaken is de stap daarna: duidelijk maken wat je wel en niet wilt, en daarnaar handelen. Ook als dat ongemakkelijk is.
Je kunt je grenzen alleen bewaken als je ze eerst herkent.
Waarom het lastig kan zijn
Veel mensen zijn opgegroeid met de boodschap dat ze lief, behulpzaam of sterk moet zijn. Daardoor raak je gewend om:
- eerst te zorgen voor de ander
- je aan te passen om conflicten te vermijden
- je gevoel of intuïtie te negeren
- te twijfelen aan je recht op "nee" zeggen
Grenzen worden vaag als je je eigen signalen niet vertrouwt of altijd bezig bent met de ander.
Het bewaken ervan wordt lastig als je bang bent om:
- egoïstisch over te komen
- iemand teleur te stellen
- afgewezen te worden
- 'gedoe' te veroorzaken
Je kunt alleen grenzen aangeven als je jezelf toestemming geeft om ruimte in te nemen.
Hoe je je grenzen beter kunt voelen
Grenzen herken je vaak aan subtiele signalen:
- Een knoop in je maag of druk op je borst
- Snel geïrriteerd raken
- Vermoeidheid na contact met bepaalde mensen
- Het gevoel dat je 'leegloopt'
Door te vertragen en even stil te staan bij wat je voelt, leer je deze signalen eerder op te pikken.
Bewaken zonder strijd
Grenzen aangeven hoeft niet hard of bot te zijn. Het kan op een rustige, duidelijke manier:
- Gebruik ik-taal : "Ik heb nu rust nodig" in plaats van "jij maakt me moe"
- Wees kort en concreet: hoe meer je. gaat uitleggen, hoe groter de kans is dat je gaat verantwoorden
- Houd voet bij stuk: een grens is geen onderhandleingsvoorstel
Grenzen bewaken betekent ook
Wat staat gezonde grenzen vaak in de weg?
Obstakel
Schuldgevoel
Angst voor afwijzing
Perfectionisme
Pleasen
Onzekerheid over wat je voelt
Onderliggende overtuiging
"Ik mag er pas zijn als ik geef"
"Als ik grenzen stel, dan verlies ik liefde"
"Ik moet het goed doen voor iedereen"
"Mijn waarde hangt af van hoe bij anderen met me zijn"
"Ik weet niet of ik het wel mag voelen"
Deze overtuigingen ontstaan vaak onbewust. Ze kunnen ontstaan zijn in je jeugd of uit eerdere ervaringen waarin grenzen niet werden gerespecteerd. Ze verdienen erkenning en aandacht, niet veroordeling.
Het effect van gezonde grenzen
Door je grenzen te voelen, stel je jezelf in staat om:
- je energie beter te verdelen
- helder en authentiek te communiceren
- meer te vertrouwen op je intuïtie
- relaties op te bouwen die gelijkwaardig en respectvol zijn
- ruimte te houden voor wie jíj bent
"Mensen die hun grenzen respecteren, leren anderen hoe ze behandeld willen worden".