Relativeren

Perspectief vinden in grote en kleine dingen

Relativeren is het vermogen om situaties in een breder perspectief te plaatsen. Het betekent dat je niet direct blijft hangen in de eerste emotie of gedachte, maar dat je er met een beetje afstand naar kijkt. Het helpt om niet alles groter te maken dan het is, en om jezelf eraan te herinneren dat er meerdere kanten aan een verhaal zitten. 

Relativeren is geen ontkenning van problemen of emoties. Het is juist een manier om ze in de juiste context te zetten, zodat ze niet je hele blikveld overnemen. 

Wat relativeren wél en niet is

Relativeren wordt soms verkeerd begrepen als "je gevoelens wegstoppen" of "alles maar goedpraten". In werkelijkheid gaat het erom dat je gevoelens erkent, maar dat je ook ruimte laat voor nuance. 

  • Wél: Inzien dat iets vervelend is, maar ook zien dat het niet het einde van de wereld is.
  • Niet: Doen alsof het je helemaal niets doet.

Het is een balans tussen erkennen wat er speelt eivoorkomen dat je erin vast blijft zitten. 

Waarom relativeren waardevol is

Relativeren helpt je om flexibeler met het leven om te gaan. Het maakt dat je minder snel overspoeld wordt door emoties en meer grip krijgt op je reactie. Door je aandacht niet alleen op het probleem te richten, maar ook op het grotere plaatje, ontstaat er vaak rust. Het kan je ook helpen om keuzes te maken: door te bedenken hoe belangrijk iets écht is, kun je prioriteiten stellen. 

Relativeren in de praktijk

Relativeren is een vaardigheid die je kunt ontwikkelen. Enkele manieren om dat te doen:

  • Afstand nemen: Vraag jezelf af hoe je hier over een week, maand of jaar naar zult kijken
  • Perspectief wisselen: Hoe zou iemand anders deze situatie zien?
  • Vergelijken zonder te bagatelliseren: Soms helpt het om te beseffen dat anderen het zwaarder hebben, maar zonder je eigen gevoel volledig weg te schuiven
  • Humor gebruiken: Een beetje luchtigheid kan spanning doorbreken.

De valkuil van over-relativeren

Sommige mensen relativeren zó veel dat ze hun eigen gevoelens niet meer serieus nemen. Alles wordt "niet zo erg" of "het valt wel mee", waardoor pijn, verdriet of teleurstelling geen plek krijgen. Op lange termijn kan dat leiden tot afstand van je eigen emoties en zelfs tot het negeren van belangrijke signalen .

Relativeren in lastige momenten

Wanneer je midden in een heftige situatie zit, voelt relativeren vaak onmogelijk. Toch kan juist dan een kleine verschuiving in perspectief helpen. Dat kan iets simpels zijn, zoals jezelf herinneren aan eerdere uitdagingen die je ook hebt doorstaan, of je afvragen wat je nú wél kunt doen in plaats van wat er allemaal misgaat. 

Relativeren als kracht

Wie kan relativeren, houdt meer mentale ruimte over voor creatief denken, voor humor, en voor verbinding met anderen. Het voorkomt dat problemen je volledig in beslag nemen, en geeft je de mogelijkheid om met meer rust en veerkracht naar het leven te kijken. 

Relativerne is niet hetzelfde als alles bagatelliseren; het is het vermogen om te zien dat het leven uit meer bestaat dan één probleem, één tegenslag, of één moment.